1- For Döngüsü
for döngüsü, bir koleksiyonun (liste, tuple, string vb.) elemanları üzerinde sırayla gezinmek için kullanılır. Her bir eleman için belirtilen kod bloğu çalıştırılır. Bu, özellikle bir dizi eleman üzerinde tekrarlı işlemler yapmak istediğinizde oldukça kullanışlıdır. for döngüsü, Python'da en sık kullanılan döngü türüdür ve çok çeşitli senaryolarda uygulanabilir.
# Örnek: Bir liste üzerinde gezinme
meyveler = ["elma", "armut", "muz"]
for meyve in meyveler:
print(meyve)
2- While Döngüsü
while döngüsü, belirli bir koşul doğru olduğu sürece kod bloğunu tekrar tekrar çalıştırır. Koşul yanlış olduğunda döngü sonlanır. Bu döngü türü, özellikle belirli bir koşulun doğru olduğu sürece işlemlerin devam etmesi gerektiği durumlarda kullanışlıdır. while döngüsü, kullanıcı girdisi, zaman sınırlaması veya belirli bir durumun gerçekleşmesini bekleme gibi senaryolarda sıklıkla kullanılır.
# Örnek: Sayı 10'dan küçük olduğu sürece döngüyü çalıştır
sayi = 0
while sayi < 10:
print(sayi)
sayi += 1
3- Break ve Continue
break ifadesi, döngüyü aniden sonlandırmak için kullanılırken, continue ifadesi döngünün mevcut iterasyonunu atlayıp bir sonraki iterasyona geçmek için kullanılır. Bu ifadeler, özellikle belirli bir koşulun karşılandığında döngünün devam etmesi gerekip gerekmediğini kontrol etmek istediğinizde oldukça kullanışlıdır. break ve continue, döngülerinizin akışını daha esnek ve kontrollü hale getirir.
# Örnek: Break ve Continue kullanımı
for i in range(10):
if i == 5:
break # i 5 olduğunda döngüyü sonlandır
if i % 2 == 0:
continue # Çift sayıları atla
print(i)
4- Range Fonksiyonu
range() fonksiyonu, sayılar üzerinde döngü yapmak için kullanılır. Belirli bir aralıktaki sayıları üretir ve bu sayılar üzerinde döngü yapmanıza olanak tanır. range() fonksiyonu, genellikle for döngüleri ile birlikte kullanılır ve belirli bir aralıktaki sayılar üzerinde işlem yapmanızı sağlar. Bu fonksiyon, özellikle sayısal diziler üzerinde işlem yaparken veya belirli bir aralıktaki sayıları kullanarak döngüler oluştururken oldukça kullanışlıdır.
# Örnek: 0'dan 9'a kadar sayılar üzerinde döngü
for i in range(10):
print(i)
5- İç İçe Döngüler
İç içe döngüler, bir döngünün içinde başka bir döngünün çalıştırılmasıdır. Bu, özellikle 2D verilerle çalışırken veya karmaşık yinelemeler gerektiğinde kullanışlıdır. İç içe döngüler, daha karmaşık yapıların oluşturulmasını ve daha fazla kontrol sağlanmasını mümkün kılar. Örneğin, bir matris üzerinde işlem yaparken veya iç içe geçmiş veri yapıları üzerinde işlem yaparken sıklıkla kullanılır.
# Örnek: İç içe for döngüsü
for i in range(3):
for j in range(3):
print(f"i: {i}, j: {j}")
6- Else Bloğu ile Döngüler
for ve while döngülerinde else bloğu, döngü tamamlanınca çalıştırılır. Ancak, döngü break ile sonlandırılırsa elsebloğu çalışmaz. Bu özellik, döngünün başarıyla tamamlanıp tamamlanmadığını kontrol etmek için kullanışlıdır. else bloğu, özellikle döngü sonunda belirli bir işlem yapmanız gerektiğinde veya döngünün durumunu kontrol etmek istediğinizde oldukça faydalıdır.
# Örnek: Else bloğu ile for döngüsü
for i in range(5):
print(i)
else:
print("Döngü tamamlandı")
Örnek Uygulama
Bu bölümde, daha önce anlatılan tüm kavramları bir arada kullanan bir örnek uygulama sunuyoruz. Bu örnekte, bir liste üzerinde gezinirken belirli koşullara göre döngüyü kontrol edeceğiz. Bu örnek, döngülerin nasıl bir arada kullanılabileceğini ve daha karmaşık senaryolarda nasıl uygulanabileceğini göstermektedir.
# Örnek: Tüm kavramları bir arada kullanma
sayilar = [1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10]
for sayi in sayilar:
if sayi == 5:
print("Sayı 5 olduğunda döngüyü sonlandırıyoruz.")
break
if sayi % 2 == 0:
print(f"{sayi} çift sayı, atlanıyor.")
continue
print(f"{sayi} tek sayı, işleniyor.")
else:
print("Döngü tamamlandı.")
Python'da döngüler, programlama mantığının temel taşlarından biridir. for, while ve foreach döngüleri, break ve continue ifadeleri,range() fonksiyonu ve iç içe döngüler gibi kavramları iyi anlamak, güçlü ve etkili kodlar yazmanızı sağlar. Bu içeriği ve Kodlasak sitesindeki içerikleri takip ederek, döngüler konusunda kendinizi geliştirebilir ve daha karmaşık problemleri çözebilirsiniz.