C Programlamada Veri Tipleri ve Değişkenlerin Temel Kavramları
C programlama dilinde veri tipleri, verilerin nasıl depolandığını ve hangi türde veri ile işlem yapılacağını belirler. C'de çeşitli veri tipleri bulunur, her biri farklı türde verileri tutmak için kullanılır. Bu veri tipleri, sayıları, karakterleri, mantıksal değerleri ve daha fazlasını ifade edebilir.
Temel Veri Tipleri
C'de kullanılan başlıca veri tipleri şunlardır:
1. int (Tam Sayı)
Tam sayıları depolamak için kullanılır.
Örnek: int sayi = 10;
Boyut: 4 byte
2. float (Ondalık Sayı)
Ondalık sayıları depolamak için kullanılır.
Örnek: float fiyat = 10.99;
Boyut: 4 byte
3. double (Çift Hassasiyetli Ondalık Sayı)
Daha hassas ondalıklı sayılar için kullanılır.
Örnek: double pi = 3.14159265359;
Boyut: 8 byte
4. char (Karakter)
Tek bir karakteri depolamak için kullanılır.
Örnek: char harf = 'A';
Boyut: 1 byte
5. void (Boş Veri Tipi)
Herhangi bir veri türü içermeyen bir türdür ve genellikle fonksiyonların geri dönüş tipi olarak kullanılır.
Örnek: void fonksiyon() { }
Boyut: Belirtilmez, çünkü herhangi bir veri türü içermez.
#include <stdio.h>
int main() {
int sayi = 10; // Tam sayı
float fiyat = 10.99; // Ondalık sayı
double pi = 3.14159265359; // Çift hassasiyetli sayı
char harf = 'A'; // Karakter
printf("Tam Sayı: %d\n", sayi);
printf("Fiyat: %.2f\n", fiyat);
printf("Pi Sayısı: %.11f\n", pi);
printf("Harf: %c\n", harf);
return 0;
}
C'de Değişken Tanımlama
Değişkenler, bir programda veri saklamak için kullanılan isimlendirilmiş bellek alanlarıdır. Bir değişken, belirli bir türde veri saklar ve bu veriye program boyunca erişilebilir. Değişken tanımlarken önce veri tipi belirtilir, sonra değişkenin adı gelir.
Değişken Tanımlama Kuralları
C'de değişken isimlerinin belirli kurallara uyması gerekir:
1. Değişken ismi harf veya alt çizgi (_) ile başlamalıdır.
2. Sayı ile başlamaz.
3. Büyük harf ve küçük harf duyarlıdır (örneğin, sayi ile Sayi farklıdır).
4. C'deki anahtar kelimeler (örneğin, int, float, vb.) değişken ismi olarak kullanılamaz.
Değişken Tanımlama Örnekleri
#include <stdio.h>
int main() {
int sayi1 = 5; // Değişken tanımlama
float fiyat = 12.99; // Ondalık sayı tipi
printf("Sayı: %d\n", sayi1);
printf("Fiyat: %.2f\n", fiyat);
return 0;
}
Değişkenlerin Başlangıç Değerleri
C'de değişkenler tanımlandıktan sonra bir başlangıç değeri atanabilir. Eğer değer atanmazsa, değişkenin içerdiği değer belirsizdir (rastgele bir değer olabilir).
#include <stdio.h>
int main() {
int sayi = 0; // Başlangıç değeri 0 olarak atanır
float fiyat = 0.0; // Başlangıç değeri 0.0 atanır
printf("Sayı: %d\n", sayi);
printf("Fiyat: %.2f\n", fiyat);
return 0;
}
C Programlamada Sabitler ve Konstanlar
Sabitler, değeri bir kez belirlendikten sonra değiştirilemeyen verilerdir. C'de sabitler, const anahtar kelimesi ile tanımlanabilir.
Sabit Tanımlama
#include <stdio.h>
int main() {
const int MAX_DEGER = 100; // Sabit bir değeri tanımlar
printf("Maksimum Değer: %d\n", MAX_DEGER);
return 0;
}
C’de Tip Dönüşümü (Casting)
Bir veri tipinin başka bir veri tipine dönüştürülmesine "tip dönüşümü" denir. C, otomatik ve manuel tip dönüşümlerini destekler.
Otomatik Tip Dönüşümü
C, küçük veri tiplerini daha büyük veri tiplerine otomatik olarak dönüştürebilir. Örneğin, bir int'i float'a dönüştürürken değer kaybı yaşanmaz.
#include <stdio.h>
int main() {
int sayi = 5;
float sonuc = sayi; // int, float'a otomatik dönüşür
printf("Sonuç: %.2f\n", sonuc);
return 0;
}
Manuel Tip Dönüşümü
Eğer tam tersi bir dönüşüm yapılacaksa, manuel tip dönüşümü kullanılır.
#include <stdio.h>
int main() {
float fiyat = 12.99;
int fiyatInt = (int)fiyat; // float'tan int'e manuel dönüşüm
printf("Fiyat (Tam Sayı): %d\n", fiyatInt);
return 0;
}
C Programlamada Veri Tiplerinin Kullanım Alanları
Farklı veri tiplerinin kullanım alanları vardır. Örneğin:
• int: Genellikle sayılar, sayaçlar veya döngü sayacı için kullanılır.
• float: Hesaplamalar, fiyatlar veya bilimsel hesaplamalar için tercih edilir.
• char: Tek karakter depolamak için kullanılır, genellikle kullanıcı girdisi veya yazı karakterleri için uygundur.
• double: Daha hassas hesaplamalar yapmak gerektiğinde kullanılır.
C Veri Tipleri ve Değişkenlerle Birleşik Örnek
Şimdi, tüm öğrendiğimiz veri tiplerini ve değişkenleri bir arada kullanan bir örnek oluşturalım.
Örnek Program: Hesap Makinesi
Bu program, kullanıcıdan iki sayı alıp, bu sayıları toplar, çıkarır, çarpar ve böler. Sonuçları farklı veri tiplerinde (int, float) hesaplayıp ekrana yazdırır.
#include <stdio.h>
int main() {
int sayi1, sayi2;
float toplama, cikarma, carpma, bolme;
// Kullanıcıdan iki sayı alalım
printf("Birinci sayıyı girin: ");
scanf("%d", &sayi1);
printf("İkinci sayıyı girin: ");
scanf("%d", &sayi2);
// Hesaplamalar
toplama = sayi1 + sayi2;
cikarma = sayi1 - sayi2;
carpma = sayi1 * sayi2;
bolme = (float)sayi1 / sayi2; // float dönüşümü
// Sonuçları ekrana yazdıralım
printf("Toplama: %.2f\n", toplama);
printf("Çıkarma: %.2f\n", cikarma);
printf("Çarpma: %.2f\n", carpma);
printf("Bölme: %.2f\n", bolme);
return 0;
}
Bu örnekte:
• İki tam sayı (int) kullanarak işlemler yapıyoruz.
• Sonuçları hesaplamak için float veri tipi kullanıyoruz.
• Bölme işlemi için tip dönüşümü yaptık (float).
Kapanış
C programlama dilinde veri tipleri ve değişken tanımlamaları, temel programlama kavramlarını anlamanın en önemli adımlarından biridir. Bu içerikte, çeşitli veri tiplerinin nasıl kullanılacağını, her birinin bellekte ne kadar yer kapladığını ve hangi durumlarda hangi veri tiplerinin tercih edilmesi gerektiğini detaylı bir şekilde inceledik. Ayrıca, değişken tanımlama kuralları, sabitlerin nasıl kullanılacağı ve tip dönüşümünün önemi üzerinde durduk.
C dilindeki bu temel kavramları öğrenmek, daha karmaşık programlara adım atmanızı kolaylaştıracaktır. Örnek kodlarla pekiştirdiğimiz bu bilgiler, C dilinde daha verimli ve hatasız yazılım geliştirmek için size sağlam bir temel sağlayacaktır.